Alle illustraties van de 12 besproken dieren vindt u op deze poster, meegestuurd met deze HI-uitgave.
Welke dieren staan aan het fundament van het moderne Holsteinras? De mondiale KI-organisatie AI Total wilde een aantal van hen graag in beeld brengen. In samenwerking met Holstein International werd een poster gerealiseerd (bijgevoegd bij deze HI-uitgave) waarop u 12 van deze originele stamdieren in beeld ziet. Een compacte beschrijving van hun invloed is op de poster en bijgaand gepubliceerd. Destijds (het gaat over de periode 1870 tot 1910) konden hun eigenaars nog geen idee hebben van de immense invloed die deze vroege sleuteldieren zouden krijgen. Om u een idee te geven: van 1852 tot en met 1905 werden 7757 zwartbonten uit Europa (hoofdzakelijk uit Nederland) gehaald; zij vormen de basis van de actuele Holsteinpopulatie wereldwijd. Als vermeld: van hen speelden vooral de 12 op de poster een hoofdrol. Hier zijn hun verhalen.
JAN BIERMA
DE KOL 2D
Dit is de koe die volgens een studie de meeste verwantschap met het gehele Holsteinras heeft. Geboren in maart 1884 in Nederland; in juni 1885 geëxporteerd als jaarling naar de VS; in maart 1888 goed voor het wereldrecord boterproductie; in 1892 als 11-jarige goed voor het wereldrecord vetproductie. Ja, De Kol 2d was een heus productiekanon – reden waarom haar diepe uier getolereerd werd. Helemaal toen bleek hoe uitmuntend zij haar werk als fokkoe deed! Vooral via de stieren Johanna Rag Apple Pabst en Sir Pietertje Ormsby Mercedes 37th is haar impact op het ras gigantisch.
JOHANNA
In 1871 werd in de provincie Noord-Holland (NL) de koe Johanna geboren. Volgens ingewijden groeide zij uit tot “de beste melkkoe van Holland” en werd zodoende in 1878 als 7-jarige koe naar de VS gehaald door Gerrit Miller. Aldaar werd zij gezien als “één van de beste koeien van het ras”; in 1880 werd zij op de New York State Fair gehuldigd als 1ste prijs melkkoe over alle rassen. Haar zoon Joe werd een gewaardeerde stier in die tijd. En weet u wat? In directe lijn is Johanna de 23ste moeder achter Hanoverhill Starbuck, één van de 15 invloedrijkste stieren van het ras.
PIETERTJE 2
Deze naam gaat synoniem met een legendarisch wereldrecord. Pietertje 2 (geboren in 1877) heet de superproducente die als 5-jarige van Nederland naar de VS kwam. Daar vestigde zij op 10-jarige leeftijd met 13.781kg melk een productierecord dat 24 jaar stand zou houden! Ook in mannelijke lijn realiseerden de Pietertjes grote invloed in de fokkerij. De stier Sir Pietertje Ormsby Mercedes 37th, geboren in 1912 (met Pietertje 2 op 7 generaties afstand in zijn pedigree), wordt de stamvader van het ras genoemd: zijn naam verschijnt in de pedigree van de iconen Elevation en Chief.
AALTJE POSCH
Hier beginnen we met een unieke Posch-bijdrage aan het Holsteinras: dankzij haar fenomenale nakomeling Audrey Posch EX-93 leverde de Posch-familie de langste aaneengesloten serie van excellente koeien: 20 generaties. Echter, dat is niet de enige impact van de Posch-familie; volgens onderzoek stamt het grootste deel van Canada’s Holsteinpopulatie af van de succesrijke fokkoe Aaltje Posch 4th, geboren in de VS, maar als jaarling naar Canada gehaald. Zij werd liefst 19 jaar oud. Haar moeder Aaltje Posch (genoemd naar fokker Posch) kwam in 1884 vanuit Nederland naar de VS.
MERCEDES
De stier die als stamvader van het Holsteinras beschouwd wordt, heet Sir Pietertje Ormsby Mercedes 37th – ziedaar de invloed van de Mercedes-familie. Maar: de Mercedes-koeien lieten al eerder van zich horen. In 1883 won de koe Mercedes 723 een grote competitie tussen de melkrassen: zij was de koe met de hoogste boterproductie en zegevierde over de Jersey’s: baanbrekend voor de opmars van de Holsteins. 19 Jaar later was het opnieuw raak, toen Mercedes Julip’s Pietertje de eerste koe van het Holsteinras werd met 13kg boter in 7 dagen. Zij is de 4de moeder achter Mercedes 37th.
PAULINE PAUL
In 1901 werd op de Pan-American Exposition in Buffalo (VS) de Dairy-Test gewonnen door America 2d’s Pauline De Kol. Zij zette daarmee volle focus op haar vader Paul de Kol, die uitgroeide tot één van de grote productieverervers van zijn tijd. Paul was de oudste zoon van Pauline Paul: één van de absolute topkoeien rond de eeuwwisseling 1899-1900. Pauline was in 1882 in de VS-staat Iowa geboren uit een uit Nederland geïmporteerde koe. Vooral via haar zoon Paul verwierf Pauline magnifieke invloed, want zijn naam vinden we terug in de pedigrees van sleutelstieren Chief en Bell.
BESS BURKE
‘De allerbeste moeder van het ras’. Dat schreef men al in 1923 over de weergaloze Spring Brook Bess Burke. Zij was toen de enige koe over alle rassen (!) die 6 dochters had met een gemiddelde van 9919kg melk en 444,5kg boter. Vandaag luidt de vraag: was wellicht haar oudste en beste dochter, Spring Brook Bess Burke 2d, niet een nog prominentere koe? Want die werd moeder van een geweldige dochter én 4 invloedrijke stieren, waaronder de “one-and-only” Sir Pietertje Ormsby Mercedes 37th –stamvader van het ras. Alleen hierdoor al is de invloed van de Bess Burkes in het ras legendarisch.
NETHERLAND PRINCE
‘Er is ongetwijfeld nooit een andere stier in ons ras geweest en zal er nooit een zijn die zo’n diepgaande invloed heeft uitgeoefend of kan uitoefenen op de historie van de hele Holsteinfokkerij.’ Zo luidden de lovende woorden al in 1930 van de auteurs van het boek “Holstein-Friesian History”. Zij spraken over Netherland Prince, de stier wiens naam toen al in de pedigrees van vrijwel alle belangrijke Holsteindieren voorkwam. Netherland Prince – geboren in Nederland – was ongeëvenaard populair en werd 12 jaar non-stop bij veel topdieren gebruikt. Daarmee werd zijn invloed onuitwisbaar.
ORMSBY
Bij de Burkes kon u al lezen dat zij de krachtige moederlijn vormen achter de stamvader van het ras: Sir Pietertje Ormsby Mercedes 37th. Maar… voor zo’n unieke stier hadden de Burkes natuurlijk een zeer getalenteerde vader nodig; deze zou geleverd worden door de Ormsbys. Vanuit Wisconsin waren de Ormsbys gearriveerd in Minnesota, waar stammoeder Pietertje Maid Ormsby (liefkozend “Mother Ormsby” genoemd) een imponerende carrière realiseerde. Onder haar formidabele kroost vinden we de uitmuntende vererver Sir Pietertje Ormsby Mercedes: jazeker, vader van de onvergetelijke 37th.
COLANTHA
In 1999 werd hij in HI verkozen tot “Stier van de Eeuw”: Elevation. Door lijnenteelt wordt zijn vaderlijn volslagen gedomineerd door de stier Wisconsin Admiral Burke Lad (WABL), één van de bouwstenen van het ras. WABL voert ons naar de belangrijke stammoeder Colantha, in 1884 geïmporteerd vanuit Nederland. Colantha zelf was een fameuze showkoe, haar dochter Colantha 4th’s Johanna was ’s werelds eerste melkkoe met >545kg boter in 1 jaar. Plus: via 17 generaties is Colantha de directe stammoeder achter S-W-D Valiant, behorend tot de 10 invloedrijkste stieren ter wereld.
BELLE KORNDYKE
Elevation en Chief: zij zijn de nummers 1 en 2 qua impact in het Holsteinras. Daarbij is het belangrijk om te melden dat de pedigree van Chief én de moederlijn van Elevation boordevol bloed zit van een legende uit 1921: topstier Johanna Rag Apple Pabst (JRAP). Opmerkelijk: zowel de vader als de moedersvader van deze JRAP voeren grote gehalten bloed van Belle Korndyke. Daarmee zijn we gearriveerd bij onze volgende essentiële stammoeder: geboren 1888 in de VS-staat New York. Haar zoon Pontiac Korndyke en diens zoon King of the Pontiacs waren superverervers in hun tijd.
TIDY ABBEKERK
Hoewel hij de oudste stier is, hoort hij onveranderd tot de top-10 van invloedrijkste stieren wereldwijd: Osborndale Ivanhoe. Geen wonder: zijn zoons zorgden voor stieren als Bell, Sheik en Wayne, terwijl zijn dochter Eve moeder van Elevation werd. Ivanhoe, geboren in 1952, brengt ons via zijn beroemde moeder Quality Fobes Abbekerk Gay EX-91 terug naar Tidy Abbekerk, de koe waarvan men zegt dat haar bloed het meest verankerd is in Canada’s populatie (samen met Aaltje Posch). Haar genen genereerden ook sterren als Montvic RA Colantha Abbekerk EX-92 en ABC Reflection Sovereign.
Beeld van de familie van De Kol 2d op Maplecroft Farms, circa 1889. De Kol 2d, tweede van rechts, leverde in 14 jaar liefst 14 kalveren… uiteraard zonder ET! Rechts haar oudste zoon De Kol 2d’s Prince.