Dit is Big Anna Jacoba 153 EX-90, dochter van Big Spell (Bertil-Ramos) uit de EX-90 Shogun-dochter van Big Anna Jacoba 115 EX-90, moeder van Big Malki.

Met 103 koeien >100.000kg melk en 29 koeien >10.000kg vet+eiwit is het bedrijf van de familie Knoef (Big Holsteins) in Oost-Nederland een waar toonbeeld van levensproductie. Daarbij leverde Big Holsteins als enige bedrijf ter wereld twee koeien boven de grens van 200.000kg, is het de thuisstal van diverse showwinnaars en het fokbedrijf achter populaire stieren als Big Winner, Big Malki en vele anderen. Allemaal ingrediënten die resulteerden in de prestigieuze titel “Meest Invloedrijke Fokker van de afgelopen 20 jaar”.

Bert Wesseldijk, Han Hopman

Wereldwijd passeerden 34 Holsteins de legendarische productiegrens van 200.000kg. Twee daarvan kwamen van één bedrijf (een unicum!): Big Holsteins in de Nederlandse provincie Overijssel, waar inmiddels 103 koeien >100.000kg melk produceerden en 29 koeien >10.000kg vet+eiwit reikten. Specialisten op het terrein van hoge levensproducties, zo mogen we Jos, Ingrid en Ben Knoef – de eigenaren van Big Holsteins – derhalve betitelen. Hoge levensproducties als resultaat van een duidelijk fokdoel, gericht stiergebruik en passende paringen. Dat de Knoefs daarbij volledig hun eigen koers varen, valt op te maken uit het niet alledaagse stiergebruik. Zo is Double W Rotary – de relatief onbekende neef van de Nederlandse bestseller Double W Ranger – momenteel veruit de meestgebruikte stier in stal Knoef. Jos verklaart de keuze voor Rotary boven “mainstream-stier” Ranger: ‘Rotary fokt wat kleiner dan Ranger en de dochters melken wat langzamer. En hij heeft één speciaal kenmerk, dat ons bijzonder aanspreekt: Rotary scoort extreem hoog (116) voor persistentie!’ Het kenmerk persistentie heeft volgens Jos en zijn zoon Ben een grote correlatie met levensproductie. Persistente koeien hoeven minder vaak te kalven en komen dus minder vaak in een risicovolle periode. ‘Het liefst hebben we koeien die 1x in de twee jaar kalven. Dan moet je wel echt fokken op persistentie, anders kost het productie. Koeien die niet zo persistent zijn, moet je op tijd drachtig maken,’ stelt Jos, die tussenkalftijd dan ook ziet als een koe-gebonden optimumkenmerk, afhankelijk van de productie en persistentie van de koe. Als ultiem voorbeeld van persistentie wijst Ben op Big Clara 183, een zeer fraaie vaars uit de combinatie Big Malki-Big Spell en reservekampioen op de Twentse After Summer show, die inmiddels meer dan een jaar in productie is. ‘Zij zat bij de laatste melkcontrole op een dagproductie van 44kg/82lb, dat is de hele lactatie nog niet zo hoog geweest…’

LEVENSPRODUCTIES

In de stal treffen we opmerkelijk veel uniformiteit; niet te grote koeien met sterke benen en uiers, en balansrijke frames. Ook hier blijken gerichte paringen een belangrijke sleutel tot succes. Paringen met vooral dochtergeteste stieren. ‘Betrouwbaarheid staat bij ons nog altijd hoog in het vaandel. Met dochtergeteste stieren kun je gerichtere paringen maken dan met jonge stieren,’ zegt Jos, die meteen vervolgt met: ‘Dat wil niet zeggen dat we geen vertrouwen hebben in genomics. Het is absoluut een revolutionaire ontwikkeling en wij laten ook al onze koekalveren testen op genomics. Vooral op het terrein van productie, uiergezondheid, laatrijpheid en persistentie zijn de DNA-cijfers zeer waardevol.’ Om hun fokdoel (“hoge levensproducties zonder veel problemen”) te bereiken, baseren Jos en Ben de stierselectie met name op productie (Inet), benen en uier. Naast kenmerken als persistentie, laatrijpheid en uiergezondheid. Bij het maken van combinaties let men nadrukkelijk op balans in de koeien; bouw, voorhand, breedte, kruisvorm. ‘We willen balanskoeien met goede uiers en benen. Wat dat betreft komen de keuringen naar ons toe,’ glimlacht Ben, die net als zijn vader een graag geziene jury is op fokveeshows. Daarnaast ervaren de Knoefs een grote hobby aan het zelf deelnemen aan keuringen. Ben: ‘We fokken op levensduur en levensproducties, en af en toe komt er een goede keuringskoe voorbij. Het mooie daarbij is dat ons type koe op keuringen steeds meer wordt gewaardeerd.’

MALKI’S

De stier die een grote bijdrage levert aan de uniformiteit in de stal, is Big Malki, die ruim éénderde deel van de huidige melkveestapel op zijn naam heeft, en er zijn nog volop Malki’s onderweg. ‘We willen graag Malki-bloed in elke koe,’ zeggen Ben en Jos in koor. Het grote vertrouwen in de Maik-zoon is deels gebaseerd op de sterke koefamilie erachter, de Anna Jacoba’s. Stammoeder Anna Jacoba 71 (< Thonyma Top Brass) was de eerste koe met 10.000kg vet+eiwit op het bedrijf. Ook de generaties daarna toonden de zo gewenste hoge levensproducties, laatrijpheid en persistentie. Malki’s moeder, Big Anna Jacoba 115 EX-90, maakte een hoogste lijst van 8.05 588d. 22.195kg 4.79% 4.05%. Van haar vertrokken zeven stieren richting KI, waaronder dus Malki, die inmiddels 12.595 melkgevende dochters heeft in Nederland, 1659 in Duitsland en 930 in Nieuw-Zeeland. Wat maakt het fokpatroon van Malki volgens Ben en Jos zo speciaal? ‘Hij is een stempelsstier, zowel in bouw als in kleur (zwart). Hij geeft beste benen en uiers, gezonde klauwen en koeien die lang doorgroeien. En, hij kan ook nog eens een keuringskoe geven.’ Malki leverde meerdere EX dochters in stal Knoef en de oudste dochter zal binnenkort de grens van 100.000kg passeren. Ben ziet in Malki de vrijwel ideale stier: ‘Zijn dochters hebben allemaal een beetje karakter, dat is positief, het zijn doorzetters. Malki-dochters staan nooit te dromen. In onze nieuwe melkstal kunnen 30 koeien tegelijk naar binnen, en de Malki’s zijn altijd bij de eersten.’

SUPER STAR

De eerste Big-stier die doorbrak – en daarmee ook van bijzondere betekenis is voor de Knoefs – was Big Winner, gevolgd door Big Spell (Bertil-Ramos). Van Win 395-zoon Winner, die stamt uit de sterke Super Star-familie, worden in Nederland 29.000 dochters gemolken, in Duitsland 1900 en in Nieuw-Zeeland 1800. In stal Knoef leverde Winner vier dochters met 100.000kg, waaronder de 100e op het bedrijf. Een sterke roodbonte troef uit de Super Star-familie is Big Super Star 69 EX-91, een Tequila-dochter met 144.000kg op haar teller en moeder van Malki-zoon Big Surprise-RC. Uit dezelfde lijn stamt Big Super Star 146 EX-91, de eerste EX Malki bij Knoef en moeder van Colorado-zoon Big Redstar-Red.

ELKE KOE 100.000KG

De gemiddelde productie bij Big Holsteins bedraagt momenteel 11.734kg melk met 4.45% vet en 3.64% eiwit. ‘Een mooie productie, maar het mag voor mij nog wel wat hoger,’ zegt Ben, die aangeeft dat de melkfrequentie dan wel naar 3x daags moet. ‘In de oude situatie was onze melkstal de beperkende factor, nu is er meer mogelijk. Ik wil wel naar 13.000kg per koe. Uiteindelijk is ons streven dat iedere koe hier 100.000kg haalt. Met 3x melken en een nog hogere productie lukt dat sneller.’ l

ONDERSCHEIDINGEN

Big Boukje 192 EX-90 (Cash-Labelle) was de eerste koe in Nederland met 200 ton melk. Haar totaalproductie: 208.163kg 4.64% 3.86%. Afgelopen jaar bereikte Big Clara 123 (<Win 395) eveneens de fameuze grens van 200.000kg. In 2018 is Big Anna Jacoba 115 EX-90, moeder van Big Malki, onderscheiden als “Koe van het Jaar”. Terwijl Big Holsteins in 2021 door de lezers van HI Plus werd verkozen tot “Meest Invloedrijke Nederlandse Fokker van de afgelopen 20 jaar”.

De mensen achter Big Holsteins; Jos & Ingrid Knoef en hun zoon Ben.

Big Holsteins in Nederland

Gevestigd in Geesteren (Overijssel) in het oosten van Nederland Eigen aan Jos, Ingrid en Ben Knoef 180 melkkoeien en 180 stuks jongvee 100ha grasland en snijmaïs Gemiddelde productie: 11.734kg 4.45% 3.64% Rantsoen: kuilgras en snijmaïs (70:30), corngold, aardappelvezel, eiwitmengsel, geplette gerst en max. 6kg krachtvoer Actueel stiergebruik: Double W Rotary, Big Deal, Big Malki, Big Redstar-Red, Cogent Supershot, Delta Dolmen, Delta Endless-RC, Delta Encourage, Delta Solero, Koepon Random, Weelder Empire